Umowa majątkowa małżeńska, powszechnie znana jako intercyza, stanowi instrument prawny umożliwiający przyszłym lub aktualnym małżonkom uregulowanie wzajemnych stosunków majątkowych w sposób odmienny od ustawowego ustroju wspólności majątkowej. Najczęściej dokument ten zawierany jest przed zawarciem małżeństwa, z mocą obowiązującą od chwili jego zawarcia. W przypadku braku intercyzy obowiązuje ustrój wspólności ustawowej, w ramach którego co do zasady wszystkie przedmioty majątkowe nabyte po ślubie przez któregokolwiek z małżonków stają się współwłasnością obojga.
Zawarcie intercyzy wymaga zgodnej woli obojga małżonków oraz jej sporządzenia w formie aktu notarialnego. Wyłącznie taka forma nadaje dokumentowi moc prawną. Sporządzenie aktu notarialnego leży w kompetencjach notariusza, który zobowiązany jest do oceny zgodności treści umowy z obowiązującymi przepisami prawa. Strony zobowiązane są do okazania ważnych dokumentów tożsamości, a w przypadku zawarcia umowy po ślubie – również aktu małżeństwa.
Przesłanki zawarcia intercyzy – aspekty praktyczne
Pomimo że podpisanie intercyzy bywa błędnie interpretowane jako wyraz braku zaufania między stronami, w rzeczywistości stanowi często przemyślaną decyzję służącą ochronie interesów majątkowych oraz zapewnieniu przejrzystości finansowej w związku. Umowa ta umożliwia małżonkom niezależne zarządzanie swoim majątkiem, co jest szczególnie istotne w przypadku osób posiadających znaczny dorobek lub prowadzących działalność gospodarczą, w ramach której ponoszą odpowiedzialność majątkową (np. tłumacze przysięgli, agenci ubezpieczeniowi, doradcy finansowi).
Zawarcie intercyzy może również znacząco uprościć kwestie związane z podziałem majątku w sytuacji rozwodu, eliminując konieczność rozstrzygania sporów przed sądem w zakresie współwłasności majątkowej.
Wymogi formalne i skuteczność prawna
Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego intercyza musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego – jedynie taka forma gwarantuje jej ważność i skuteczność wobec osób trzecich. Notariusz, jako osoba zaufania publicznego, czuwa nad zgodnością postanowień umowy z prawem oraz zabezpiecza interesy obu stron.
Szczegółowe informacje dotyczące zakresu możliwych modyfikacji ustroju majątkowego oraz procedury zawarcia intercyzy można znaleźć w kolejnych publikacjach na blogu naszej kancelarii notarialnej w Radzyminie.